İnsani yardım deyince akla ilk gelen kurumlardan biri olan Türk Kızılay, göç yolunda birbirini kaybeden aile bireylerinin kavuşması, kayıp aile bireylerinin aranması ve birbirleriyle iletişiminin sağlanması için yürüttüğü çalışmalara, Microsoft’un AI for Humanitarian Action desteğiyle ivme kazandırmaya hazır.
Türk Kızılay, Türkiye’de kayıt altında bulunan ve yardıma muhtaç olan göçmen ve sığınmacılara yönelik acil yardım ile uyum, koruma ve psikososyal destek hizmetleri, ayni ve nakdi yardımların sağlanması gibi birçok alanda çalışma yürütmektedir. Bu hizmetlerden biri olan Aile Bağlarının Yeniden Tesisi aracılığıyla, göç yolunda ayrı düşmüş aile bireylerinin yeniden birleşmeleri ya da akıbetlerinin belirlenmesi ve düzenli iletişim kurması konusunda kolaylaştırıcı rolü üstlenmektedir. Bu ihtiyaçtan yola çıkılarak Microsoft ve Türk Kızılay işbirliğiyle hayata geçirilen platform ile kayıp araştırma, aile birleştirme ve aile mesajı iletimi hizmetlerine ulaşım için başvuru olanakları çevrimiçi ortama taşınırken, yapay zekâ teknolojileri ile kayıp arama sürecine hız ve etkinlik kazandırılması amaçlanıyor.
Türk Kızılay ve Microsoft Türkiye işbirliği ile uluslararası ölçekte örnek olacak bir çalışma:
AI ve bulut teknolojileri ile insani yardım alanında çözümler geliştirmeye odaklanan Microsoft’un AI for Good programı kapsamındaki bu işbirliği, insani yardım alanındaki operasyonların kapasitesini güçlendirme, bu faaliyetlere hız ve verimlilik katma, AI odaklı çözümleri insani yardım alanında ölçekleyebilme ve bu alanda bir uygulama sahası gösterme açısından ilham verirken 6-7 ay gibi kısa sürede faaliyete geçmesiyle bu adımların ne kadar hızlı atılabildiğini de kanıtladı.
Aile bireylerinin akıbetlerini öğrenme veya yeniden bir araya gelme sürecinin başlaması için, göçmenlerin Türk Kızılay’ın Türkiye çapında bulunan 16 Toplum Merkezinden birine veya başka ülkelerdeki Kızılay ve Kızılhaç kurumlarına başvuruda bulunması gerekiyor. Kızılay ve Kızılhaç uzmanlarının yüz yüze yaptığı görüşmelerde hazırlanan başvuru formunun Türk Kızılay’daki ABYT ekibine iletilmesiyle arama süreci resmi olarak başlamış oluyor. Başvuru formunu sisteme giren ekip, başta yaklaşık 3.5 milyonluk yararlanıcı veri tabanı olmak üzere, Türk Kızılay içerisinde farklı birimlerin veri tabanlarında araştırma yapılması üzere ekiplerle iletişime geçiyor. Ardından Göç İdaresi, kolluk kuvvetleri ve vaka ile ilgili olabilecek tüm kurumlarla iletişime geçilip, aranan kişinin akıbeti araştırılıyor.
ABYT kaynaklarına göre, bir vakanın olumlu ya da olumsuz olarak sonuçlandırılması 2 yıla kadar sürebiliyor ve her bir aşama titizlikle takip ediliyor. Tüm bu çabalara rağmen bazen sonuçsuz kalan vakalar olabiliyor. Kayıp araştırma sürecinin zorluğu ve ailelerin içinde durumların hassasiyetinden dolayı vakalardaki başarı oranının %1 olduğu belirtiliyor. Ayda ortalama 30 vakanın arama sürecini başlatan ekibini bekleyen 2.000 civarında başvuru bulunuyor.
Yapay Zeka ile daha hızlı arama:
Azure altyapısı üzerinde geliştirilen platformla ABYT projesinin dijitalleştirilmesi ve yapay zekanın sağladığı imkanlardan faydalanılması amaçlanıyor. Türkçe, Arapça, Farsça ve İngilizce dil desteğiyle çalışan bir chatbot’un yanı sıra, yüz eşleştirme aracı ile fotoğraflar aracılığıyla arama ve coğrafi bilgi sistemi özelindeki raporlamalar sayesinde daha hızlı ve etkin bir arama süreci kurgulanıyor.
Veriyi lokalde tutan bir yapı ile KVKK ve GDPR gibi mevzuatların gerektirdiği gereksinimleri karşılarken bulutun sağladığı avantajlardan faydalanmak üzere hibrit bulut mimarisi kullanıldı. Bulut depolama ağ geçidi donanımı olan Azure Stack Edge, altyapıda çalışarak veriyi lokalleştiriyor.
Mart Yazılım ekiplerinin de desteği ile sağlıklı bir genel yazılım analizinden geçen proje, 10 milyon gibi ciddi bir hacimle 3 farklı veri tabanının tekilleştirilmesi ve tek bir noktadan dijital olarak tarama yapılabilmesi sağlandı.
