İhtiyaçtan fazla mühendis yetişiyor, mühendis işsizliği artıyor.
Mühendisin Gücü Geleceğin Gücü vizyonu ile Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi’nin gerçekleştirdiği “İstanbul’da Yaşayan Mühendisler Araştırması”nın sonuç raporu tamamlandı.
Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi 30 bin üyesinin sorunlarını tespit etmek, bu konuda yapılması gereken çalışmalara işaret etmek için yaptığı çalışmalara bir yenisini daha ekleyerek üyelerinden gelen cevapları değerlendirdi.
882 kişinin katıldığı İstanbul’da Yaşayan Mühendisler Araştırması ile, İstanbul’da yaşayan mühendis, mühendislik öğrencisi, emekli ve iş arayan mühendislerin iş, yaşam ve eğitim koşullarını incelemek, pandemi dolayısıyla yaşadıkları zorlukları belirlemek, bunları kamuoyu ve ilgili kurumlarla paylaşmak amaçlandı.
Ülkemizin kalkınmasında, teknolojiyi yakalayıp çağın ilerisine taşımamızda ve her alanda ileri seviye bilgi ve birikime sahip olmamızda mühendislik mesleğinin önemi çok fazla. Daha yaşanabilir bir gelecek için mühendisliğin toplumsal ve mesleki düzeyde yetkin olması çok önemli. Bu sebeple mühendisliğin ve mühendislerin daha güçlü olabilmesi adına neler yapılabileceğinin değerlendirildiği araştırma, gelir, istihdam, motivasyon, eğitim, itibar, yetkinlik ve dayanışma olarak 7 ana adım üzerine kurgulandı.
İhtiyacın çok ötesinde mühendislik fakültesi ve bölümü, eğitimin kalitesini de düşürüyor.
Bugün eğitimdeki sorunların en ağır biçimlerinin yaşandığı alanlardan bir tanesi kuşkusuz üniversitelerdir. Üniversitelerde eğitimin niteliği, üniversitelerin kimliği ve toplumsal yaşamdaki konumları, hükümetlerce değişmiş ve geçmişe göre büyük farklılıklar oluşmuştur.
2003–2020 yılları arasında üniversite sayısı 78’den 207’ye çıkan Türkiye, üniversite sayısı bakımında dünyada 15. sırada yer alırken Dünya Ekonomi Forumu (WEF) Rekabet Raporu’na göre 2017- 2018 yılında yükseköğretim sistemi kalitesi endeksinde, 137 ülke arasında 101’inci sıraya gerilemiştir.
Plansız olan bu yapının sonuçları araştırmaya da yansımıştır. Mühendislik eğitiminde ihtiyacın çok üzerinde öğrenci olduğunu belirtenlerin oranı %72,90’dır. Kalitesiz, yetersiz bir eğitim alındığını belirtenlerin oranı da %70’leri bulmaktadır. Bunlara paralel olarak katılımcıların %65,3’ü mesleğin değerinin ciddi anlamda azaldığını belirtmektedir.
Ücretli çalışan mühendislerin gelirleri enflasyon karşısında eridi.
Ülkenin mevcut koşulları içinde emek süreçlerindeki değişime bağlı olarak mühendislerin mesleki ve sosyal alanda dönüşümler yaşanmaktadır. Mühendislik bilimleri ve mesleğinin maruz kaldığı itibarsızlaşma ve değersizleşme ile işsizlik ve güvencesizleşme sorunları tüm ciddiyetiyle önümüzdedir.
Anketi dolduranların %13,13’ü meslekleriyle bağlantısı çok düşük ya da bağlantısız işlerde çalıştıklarını belirtmişlerdir.
Faal mühendislerin yaklaşık %85’inin gelir artışı, %14,6 olan enflasyonun altında kalmıştır.
Ankete katılanların 8’de 1’i iş aradığını belirtmektedir. İş arayan mühendislerin pandemi sürecinde karşılaştıkları zorluklar artmış, %89’u iş arama sürecinin kötüleştiğini belirtmiştir. İş arayan mühendislerin %46,3’ü 1 yıl veya daha uzun süredir iş aramaktadır.
İşyerlerinde fiili olarak çalışma devam etti
Pandemi sürecinde mühendislerin %50’si işyerlerinden çalışmaya devam etmiştir.
Mesleki anlamda gelişimlerini devam ettirebildiğini söyleyen mühendislerin oranı %40’lar civarındadır.
Geleceğe güvensizlik
İş dünyası ve ekonomi üzerinde pandemi etkilerinin azalması ya da ortadan kalkması konusunda mühendislerin %30,16’sı 2 yıldan fazla bir sürenin geçeceğine, %17,35’i ise tamamen normale dönüşün gerçekleşmeyeceğini düşündüklerine vurgu yapmışlardır. Gelecek beklentilerinde mühendislerin %68,37’si kaygılı olduklarını belirtmişlerdir.
Sorunlar, ülke ve İstanbul dışına çıkışı özendiriyor
Özellikle ekonomiden kaynaklı gelecek belirsizliği ve kaygılar yakın gelecekte mühendislerin %20,52’sinin şehir ve %24,60’ının ise ülke değiştirmek istemesine sebep olmaktadır.
Adalet ve hukuk konusunun ülkedeki en büyük sorun olduğunu belirtenlerin oranı %49,21 olurken, ekonomi ve eğitim de takip eden sorunlar arasındadır.
Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Başkanı İbrahim Tataroğlu: “30 bin üyelik büyük bir aile olan MMO İstanbul Şubesi olarak, geleceğin temel taşı olan mühendis meslektaşlarımızın gücünü artırmak amacıyla kapsamlı bir şekilde yürüttüğümüz İstanbul’da Yaşayan Mühendisler Araştırması ile çok önemli verilere ve içgörülere ulaştık” diye belirtti ve sözlerine “Elde ettiğimiz sonuçlar ile birlikte meslektaşlarımızın mesleki ve sosyal yaşamını hak ettikleri seviyeye çıkarmak için kararlılık ile yürüttüğümüz çalışmalarımıza meslektaşlarımızın da fikirleri ve araştırmamıza konu olan 7 ana adım ile devam edeceğiz.“ şeklinde devam etti.