Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği tarafından açıklanan portföy yönetim şirketlerinin 2021 yılı ilk çeyrek verilerine göre, portföy yönetim sektörünün yönettiği fon büyüklüğü son bir yılda yüzde 36 oranında artarak 400 milyar lirayı aştı.
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB), portföy yönetim şirketlerinin 2021 yılı ilk çeyrek verilerini açıkladı. TSPB 2021 yılı ilk çeyrek verileri, küresel piyasalarda olduğu gibi Türkiye’de de yatırımcıların sermaye piyasalarına ilgisinin artmasının etkisiyle, portföy yönetim sektörü tarafından yönetilen fonlardaki büyümenin güçlü bir şekilde devam ettiğini ortaya koydu. TSPB verilerine göre, portföy yönetim şirketleri tarafından yönetilen portföy, bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 36 artarak 401.3 milyar liraya ulaştı. 2021 yılının ilk çeyreği itibarıyla bakıldığında ise sektör tarafından yönetilen portföydeki büyüme yüzde 10 oranında gerçekleşti. Portföy yönetim şirketlerince yönetilen 401.3 milyar TL toplam portföy büyüklüğünün 354.1 milyar lirası kolektif, 47.2 milyar lirası ise gerçek ve tüzel kişilerin bireysel portföylerinden oluşuyor.
Yatırım fonları bir yılda yüzde 38 büyüdü
2021’in ilk çeyreği itibarıyla portföy yönetimi sektöründe 42 şirket yatırım fonu yönetiyor. Bu yılın ilk çeyreğinde bu portföy yönetim şirketleri tarafından kurulan 79 yeni fonla birlikte sektördeki; menkul kıymet, gayrimenkul, girişim sermayesi, borsa ve serbest fonlardan oluşan yatırım fonu sayısı 742’ye çıktı. TSPB’nin portföy yönetim şirketlerinden derlediği sektör verilerine göre, bu yılın ilk çeyreğinde yatırım fonları, 2020 yılı sonuna kıyasla yüzde 20 artışla 183.5 milyar liraya ulaştı. Geçen yıl mart sonunda 132.2 milyar lira olan yatırım fonlarındaki yıllık büyüme yüzde 38 olarak gerçekleşti. Faizlerin artma eğilimine girdiği yılın ilk çeyreğinde menkul kıymet yatırım fonlarındaki büyümenin önemli ölçüde para piyasası fonlarından gerçekleştiği görüldü. Bunun yanında ağırlıklı olarak yabancı para birimi cinsinden yatırımları içeren serbest yatırım fonları da artışta etkili oldu. Merkezi Kayıt Kuruluşu verilerine göre, yatırım fonu yatırımcı sayısı ise 2020 yılı sonuna kıyasla 51 bin 620 artarak bu yılın ilk çeyreğinde 3.1 milyonu aştı. Yatırım fonu portföy büyüklüğünün yüzde 77’sini bireysel yatırımcılar oluşturuyor.
Son bir yılda gelenekseller yanında alternatif yatırım fonlarının da yatırımcılar nezdinde ilgi gördüğü anlaşılıyor. Dünyada hayli yaygın olarak kullanılan borsa yatırım fonlarının sayısı son bir yılda 9 artarken büyüklüğü yaklaşık dokuz katına, sayısı 54’e yükselen girişim sermayesi yatırım fonu toplam portföy büyüklüğü de 6 milyar liraya yükselerek 2020 sonuna göre iki katına çıktı.
Emeklilik yatırım fonları yüzde 30 büyüdü
Menkul kıymet yatırım fonlarına göre daha istikrarlı bir büyüme trendine sahip emeklilik yatırım fonlarındaki artış sürüyor. TSPB’nin portföy yönetim şirketlerinden derlediği sektör verilerine göre, emeklilik yatırım fonlarında bu yılın ilk çeyreğinde 273 milyon liralık düşüş yaşandı. İlk çeyrekte yaşanan düşüşe rağmen 2020 yılı mart sonu itibarıyla 131 milyar lira olan emeklilik yatırım fonları büyüklüğü, bir yılda yüzde 30 artarak 2021 yılı mart sonu itibarıyla 171 milyar liraya çıktı.
Bireysel portföy büyüklüğü 47 milyar lirayı aştı
Gerek yılın ilk çeyreğinde gerekse yıllık bazda portföy yönetim şirketleri tarafından yönetilen kişi ve kurumlara özel portföylerde de önemli bir büyüme gerçekleşti. TSPB verilerine göre, 2020 yılı sonunda 41 milyar lira olan bireysel portföy büyüklüğü yüzde 15 oranında artarak 47.2 milyar liraya çıktı. Veriler, geçen yıl mart ayında 30.9 milyar TL olan kişi ve kurumlara ait ve portföy yönetim şirketlerince yönetilen bireysel portföylerin yıllık bazda yüzde 53 oranında büyüdüğünü ortaya koydu.
Gelirlere paralel çalışan sayısı da artıyor
TSPB verilerine göre, Türkiye’de mart sonu itibarıyla 49 portföy yönetim şirketi faaliyette bulunuyor. Bunlardan 5’i fon yönetmediği için portföy yönetiminde bulunan kurum sayısı 44. TSPB verilerine göre, sektörde yaşanan gelişmelere paralel olarak ilk kez 2020 yılı sonunda 800’ü aşan çalışan sayısı, bu yılın ilk çeyreğinde 813 kişiye çıktı.
Özellikle yatırım fonu portföy büyüklüğündeki artış ve artan getirilere paralel olarak portföy yönetim şirketlerinin faaliyetlerinden elde ettikleri gelir, 2019’dan başlayarak önemli ölçüde arttı. TSPB verilerine göre, artan portföy büyüklüğü ile beraber satış gelirleri önemli oranda artarken, giderlerin aynı hızda büyümemesinin etkisiyle bu yılın ilk çeyreğinde portföy yönetim şirketleri 270.5 milyon lira net kâr elde etti.
Portföy Yönetim şirketleri tarafından yönetilen portföy büyüklükleri (TL)
| 2020/3 | 2021/3 | Yıllık Değişim | |
| Yönetilen Portföy Büyüklüğü | 294.612.503.162 | 401.276.165.042 | 36.2% |
| Kolektif Portföy Yönetimi | 263.751.588.280 | 354.072.668.521 | 34.2% |
| Emeklilik Yatırım Fonları | 131.027.070.923 | 170.742.100.978 | 30.3% |
| Yatırım Fonları | 132.159.733.028 | 182.512.236.782 | 38.1% |
| Menkul Kıymet Yatırım Fonu | 97.041.962.165 | 120.854.968.040 | 24.5% |
| Gayrimenkul Yatırım Fonu | 7.043.412.855 | 10.221.010.123 | 45.1% |
| Girişim Sermayesi Yatırım Fonu | 1.750.706.242 | 5.828.952.332 | 232.9% |
| Borsa Yatırım Fonu | 426.190.186 | 4.135.728.048 | 870.4% |
| Serbest Yatırım Fonu | 25.897.461.580 | 41.471.578.239 | 60.1% |
| Yatırım Ortaklıkları | 564.784.329 | 818.330.761 | 44.9% |
| Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı | 486.724.348 | 599.056.854 | 23.1% |
| Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı | 16.760.898 | 1.042.267 | -93.8% |
| Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı | 61.299.083 | 218.231.640 | 256.0% |
| Bireysel Portföy Yönetimi | 30.860.914.882 | 47.203.496.521 | 53.0% |